Czy dzięki zdrowemu jedzeniu można dbać o środowisko?

Moda na zdrowe jedzenie trwa od lat. Tylko co znaczy, że jest ono zdrowe? Wyjaśniamy, jak żywność wpływa na środowisko!

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jak dbać o środowisko w codziennym życiu?
• Czy żywność ma wpływ na środowisko?

Jakie są sposoby dbania o środowisko?

Ochrona środowiska to bardzo szerokie pojęcie. Troskę o otaczający świat okazuje się nie tylko segregując śmieci, czy jeżdżąc na rowerze, ale również poprzez żywność, jaką wybiera się w marketach. Jak zatem zadbać o środowisko w trakcie zakupów? Po pierwsze, nie należy kupować za dużo produktów spożywczych. Zwłaszcza takich, które szybko się psują, albo zalegają miesiącami w lodówce, bo nikt ich nie je. Po drugie, nie należy również marnować jedzenia, bezmyślnie je wyrzucając… Z badania przeprowadzonego przez Banki Żywności wynika, że nawet 31% Polaków przyznaje się do wyrzucania żywności.

Kolejnym dobrym językiem jest także sprawdzanie terminu przydatności kupowanego produktu. Bardzo często przyczyną wyrzucania jedzenia jest bowiem jej przeterminowanie. Skutecznym sposobem na zadbanie o środowisko jest również kulinarna kreatywność. Osoby, które nie mają problemów z gotowaniem i wynajdowaniem przepisów, marnują znacznie mniej jedzenia. Potrafią je sprytnie przetworzyć w taki sposób, by nikt się nie zorientował, że produkt dobiegał już końca przydatności. Świetnym pomysłem są czarne banany, które zamiast wyrzucać można wykorzystać do zrobienia milk shake’a lub ciasto bananowe. Niezmiernie ważne jest również to, by kupować produkty u lokalnych dostawców. Dzięki temu można zmniejszyć ślad węglowy, jaki pozostawia po sobie transport produktów spożywczych. Warto także mieć świadomość tego, jak dana dieta wpływa na środowisko.

Czy jedzenie może powodować zanieczyszczenia środowiska?

Choć na pierwszy rzut oka nie jest to takie oczywiste – żywność może mieć negatywny wpływ na środowisko. Zwłaszcza jej produkcja i aspekty związane ze śladem węglowym oraz zużyciem wody. W momencie, kiedy wyrzuca się jedzenie, zmarnowaniu ulega także:

• Paliwo zużyte do przewiezienia produktów;
• Pola uprawne;
• Środki zainwestowane w uprawę produktów;
• Ludzka praca.

Dla porównania warto wspomnieć, iż w Australii obliczono, że na zmarnowaną żywność przypada aż 9% całkowitego zużycia wody w tym kraju oraz 6% emisji gazów cieplarnianych. Z kolei amerykańskie badania ReFED dowiodły, że odpady żywnościowe nie tylko zajmują 21% powierzchni wysypisk, ale ich wyprodukowanie (zanim staną się odpadami) zużywa nawet 21% wody pitnej.

Należy również pamiętać o tym, że niektóre produkty wpływają na degradację środowiska jeszcze bardziej – mimo iż powszechnie mogą być uznawane za zdrowe jedzenie. Jak to możliwe? Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę ilość wodę zużytej do produkcji tych dóbr. W jednym z wydań The Guardian ukazał się całkiem niedawno bardzo obszerny artykuł, mówiący o tym, że do wyprodukowania 1 kg wołowiny potrzeba aż 15 000 litrów wody. Niewiele lepiej jest z innymi mięsami, w tym wieprzowiną na wyprodukowanie, której zużywa się aż 6 000 litrów wody. Natomiast w przypadku 1 kg drobiu mowa o ok. 4 300 litrach wody.

Jak więc jeść, by nie wpłynęło to źle na środowisko? Ponoć najlepszym wyborem jest przejście na dietę wegetariańską. Warto jednak pamiętać, że na wyprodukowanie warzyw i owoców również potrzeba wody. Do wyprodukowania 1 kg pomidorów potrzeba bowiem 214 l wody, a 1 kg ziemniaków – 287 l wody. Co więcej, równie ważnym elementem, jest także ilość dwutlenku węgla wyemitowanego do atmosfery. W przypadku 1 kg wołowiny do atmosfery tafia aż 26,6 kg CO², baraniny 23 kg, a jagnięciny – 39 kg. W przypadku warzyw jest to znacznie mniej – efektem ubocznym wyprodukowania 1 kg ziemniaków są zaledwie 3 kg CO2. Jak więc widać w przypadku warzyw mamy do czynienia z mniejszą emisją gazów. Mowa tu nie tylko o CO2, ale i metanie. Zaliczany go grona gazów cieplarnianych, jest on w stanie doprowadzić do znacznie większego wzrostu temperatury niż dwutlenek węgla.

Jaki wpływ na środowisko ma jedzenie w restauracjach?

Jedzenie w restauracjach może mieć negatywny wpływ na środowisko – oczywiście w zależności od tego, co i w jakim lokalu się je. Nie da się bowiem ukryć, że ślad węglowy, czy zużycie wody jest mniejsze w przypadku sałatki niż hamburgera. Ponadto wszystko zależy również od tego, w jakim stopniu restauracja dba o środowisko. Istnieją bowiem lokale, które są znacznie bardziej ekologiczne niż niektóre gospodarstwa domowe. Mowa tu nie tylko o recyklingu produktów, ale i kompostowaniu resztek organicznych. Warto także zwrócić uwagę na kwestie związane z dostawami produktów. Jeżeli pochodzą one od lokalnych producentów, jedzenie w restauracji można uznać za ekologiczne. Najmniejsze wyrzuty sumienia mogą mieć z pewnością klienci knajp wegańskich i wegetariańskich, w których nie serwuje się mięsa. Bardzo ważną kwestią jest również to, by restauracja nie wyrzucała jedzenia. Może to bowiem negatywnie wpłynąć na środowisko miejskie, powodując pojawienie się szczurów w okolicy.

Jakie konsekwencje ma wyrzucanie odpadów z jedzenia?

Wyrzucanie jedzenia jest złe z wielu powodów. Jak się jednak okazuje, nie tylko dlatego, że w innych zakątkach świata ludzie głodują, ale i z powodów bezpieczeństwa. Wyrzucenie produktów spożywczych może okazać się groźne, ponieważ prowadzi to do powstania odpadów organicznych, które gniją i wydzielają przykre zapachy. Ponadto emitują one do atmosfery wiele gazów, w tym także i cieplarnianych.

Wachlarz zagrożeń, jakie niesie ze sobą bezmyślne wyrzucanie odpadów organicznych, jest jednak znacznie szerszy. Wyrzucone byle gdzie resztki jedzenia mogą przyczynić się do chemicznego zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza. Z kolei ze względu na produkowane przez nie gazy, możliwa jest także groźba samozapłonu. To jednak jeszcze nie wszystko. Odpadki z jedzenia mogą wywołać również poważne problemy epidemiologiczne. Ich powierzchnia jest bowiem prawdziwym rajem dla zarazków i chorobotwórczych drobnoustrojów.

Warto również zauważyć, że nieumiejętne wyrzucanie jedzenia stanowi zagrożenie ze strony zwierząt. Resztki pożywienia wabią nie tylko koty, psy, czy szczury, ale również i dzikie zwierzęta – w tym szopy, lisy i dziki. Wyrzucanie pożywienia może więc spowodować przemieszczenie się zwierząt z ich naturalnego środowiska. W dodatku dzikie zwierzęta, nawet jeśli pozornie niegroźne, mogą stać się poważnym problemem dla mieszkańców. Również ze względu na to, że przenoszą one choroby, które dla ludzi mogą okazać się śmiertelnie groźne. Nie wspominając o tym, że produkty takie jak przeterminowane wędliny mogą doprowadzić do zatrucia się zwierząt jadem kiełbasianym.

Aby więc nie dopuścić do rozprzestrzeniania się niebezpiecznych chorób, należy składować tego typu odpady w specjalnych pojemnikach i kontenerach. Warto również zadbać o to, by zostały one szczelnie zamknięte. Brak wydostającego się z nich zapachu, nie zwabi zwierząt. Zabójcze dla nich mogą okazać się również kości, jakie często można znaleźć w śmietnikach. Ich odłamki mogą  przebić przełyk lub żołądek, a następnie doprowadzić do bardzo bolesnej śmierci. Podobnie jak i suchy chleb, który może stać się pożywieniem ptaków. Nic więc dziwnego, że w wielu krajach wprowadzono już obowiązek selektywnego zbierania odpadów organicznych oraz zakazano ich mieszania z innymi odpadkami.

FAQ