Kupno jedzenia nieubłaganie wiąże się z kupowaniem pojemników. W efekcie powstają tony śmieci. Czy problem rozwiążą ekologiczne opakowania?
Już dawno minęły czasy, kiedy mięso w sklepie albo nabiał zawijało się w stare gazety. Raz, że było to niezdrowe, bowiem tusz drukarski mógł przeniknąć do żywności, dwa, że mamy dziś dostęp do dużo lepszych rozwiązań. Wszyscy znamy folię spożywczą, aluminiową, plastikowe pojemniczki na sałatki itp. Większość z nich albo nie nadaje się do ponownego przetworzenia, albo jest nieprawidłowo segregowana. Przez to nie można ich poddać recyklingowi. Tymczasem problemy te wyeliminowałoby upowszechnienie opakowań ekologicznych.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie opakowania są ekologiczne
- Jak się je oznacza?
- Jak produkuje się takie pojemniki?
Czym charakteryzują się ekologiczne opakowania na jedzenie?
Opakowania ekologiczne do żywności wyróżnia kilka cech, nie wszystkie muszą występować jednocześnie.
- Można je poddać kompostowaniu.
- Są wykonane z materiałów zdatnych do ponownego przetworzenia, najlepiej wielokrotnie.
- Powstały z materiałów pozyskiwanych w sposób zrównoważony, najczęściej z tworzyw naturalnych.
- Łatwo określić, do którego pojemnika z odpadami powinny trafić po opróżnieniu.
- Można je wykorzystać wielokrotnie.
Z jakich surowców produkowane są ekologiczne opakowania na jedzenie?
Najlepiej, by opakowanie na żywność spełniało jak najwięcej z powyższych kryteriów. Kompostowaniu można poddać np. opakowania z czystego papieru, bez plastikowej warstwy izolacyjnej. Nie będą to więc kubki na napoje, bowiem te są wyścielone od wewnątrz tworzywem sztucznym. Nie da się ich więc zaliczyć do grona ekologicznych opakowań jednorazowych. Jednak już np. kartonowe pudełka po fastfoodach, np. burgerach, jak najbardziej mogą nadawać się do kompostowania. Jeszcze lepszym rozwiązaniem są pudełka z otrębów, resztek trzciny cukrowej albo skrobi. Naczynia i opakowania tego typu powstają z części roślinnych nienadających się do spożycia, bez użycia szkodliwych substancji. Można je więc bez problemu poddać procesom rozpadu biologicznego, by później zamieniły się w wartościowy nawóz. To tzw. Bagassy.
Kolejną alternatywą dla tworzyw sztucznych jest bioplastik. Powstaje ze skrobi kukurydzianej. Okazuje się, że dzięki odpowiedniej technologii można z niej tworzyć przeźroczysty materiał do złudzenia przypominający plastik, ale wciąż nadający się do kompostowania. Wykorzystywany jest np. w papierowych opakowaniach do sushi wyposażonych w wizjer. Z tej samej substancji można uzyskać także kubki na napoje.
Warto też zwracać uwagę na certyfikaty na opakowaniach. Jednym z nich jest FSC, czyli Forest Stewardship Council. Jest to niezależna organizacja prowadząca audyt gospodarki leśnej na całym świecie. Producenci wyrobów z drewna zabiegają o ten certyfikat, gdyż zwiększa ich wiarygodność w oczach klientów. Audytowi podlega cały łańcuch dostaw, a więc certyfikowany musi być las i sposób gospodarowania w nim, by drewno i dalej produkty z niego powstałe także przeszły kontrolę pozytywnie. Logo FSC można znaleźć na wielu opakowaniach z papieru, ale też skrzynkach na owoce itd. Innym, podobnie działającym certyfikatem jest PEFC, on również świadczy o zrównoważonej gospodarce leśnej.
Opakowania ekologiczne powinny być zdatne do wielokrotnego przetworzenia. Dotyczy to papieru i tektury, metali i szkła, ale powinno też być uwzględnione wobec pudełek plastikowych. Recyklingowi można poddać materiały takie jak PET czy HDPE, produkuje się z nich długopisy, folie, opakowania, butelki, zabawki, buty sportowe, bluzy z polaru, torby, namioty, meble ogrodowe, ramy okienne, słupki drogowe i płyty termoizolacyjne. Ponownie przetworzyć da się też tworzywa PVC, LDPE, PP i PS, o czym później.
Jakie znaki na opakowaniach świadczą o tym, że są one ekologiczne?
Mówiąc o znakach na ekologicznych opakowaniach można mieć na myśli zarówno certyfikaty, jak i oznaczenia materiału, z jakiego je wykonano. W wielu przypadkach o tym, czy materiał jest ekologiczny świadczy przede wszystkim jego właściwa segregacja.
Symbole na opakowaniach | |||
Logo | Objaśnienie | Opis | Jak segregować |
Forest Stewardship Council | Produkt oznaczony tym logo posiada odpowiedni certyfikat. Świadczy on o tym, że gospodarka leśna, w wyniku której powstał produkt czy opakowanie, prowadzona była w myśl zasad zrównoważonego rozwoju, co zostało potwierdzone w czasie audytu. | Papier i tekturę można oddać na makulaturę lub kompostować. Drobne kawałki drewna można kompostować, duże zaś warto oddać do PSZOK, gdzie zostaną odpowiednio zagospodarowane. | |
Programme for the Endorsement of Forest Certification | |||
|
Bioplastik | Opakowanie wytworzone z bioplastiku, który jest w 100% biodegradowalny. | Nadaje się go kompostowania. Jeśli nie kompostujemy, powinien trafić do pojemnika na odpady BIO. |
PET | Produkuje się z niego m.in. plastikowe butelki. W większości przypadków można go ponownie przetwarzać, lecz np. czarne butelki PET się do tego nie nadają. | Pojemnik na tworzywa sztuczne. | |
HDPE | Używany do produkcji zabawek, ale też kolorowych opakowań do chemii. Jest drożny niż PET, dlatego też chętniej jest ponownie przetwarzany. | ||
PVC, w Polsce potocznie określany jako PCV | Tworzywo spotykane w budownictwie, w kontakcie z produktami spożywczymi może wydzielać toksyny. | ||
LDPE | Używany do produkcji folii spożywczych, uznawany jako bezpieczny dla żywności. Materiał na foliowe siatki i torby. | ||
PP | Bezpieczny dla zdrowia. Często używany w opakowaniach na żywność. Materiał na korki od butelek i pudełka. | ||
PS | To popularny styropian. Nie powinien mieć kontaktu z żywnością. | Bardzo trudny w recyklingu. Czysty styropian opakowaniowy można umieszczać w pojemniku na tworzywa sztuczne, brudny wyrzucić do odpadów zmieszanych. Każdy inny zaś, np. budowlany, należy oddać selektywnie do PSZOK. | |
Inne | Są to tworzywa bliżej nieokreślonego pochodzenia. Nie powinny mieć kontaktu z żywnością (chociaż do tej grupy często zalicza się też PLA, który ma jednak dodatkowe oznaczenia). Na ogół lepiej unikać opakowań z tym symbolem. | Trudne w recyklingu, powinny trafić do pojemnika na tworzywa sztuczne. |
Jak wygląda produkcja ekologicznych opakowań na żywność?
A kategorii opakowań na jedzenie najbardziej ekologiczny okazuje się PLA, czyli bioplastik. Jest to poliester produkowany z kwasu mlekowego z zastosowaniem syntezy biologicznej lub chemicznej. Może być to więc bakteryjna fermentacja skrobi kukurydzianej, buraczanej, ziemniaczanej czy trzcinowej. Ale te samo tworzywo da się uzyskać poprzez syntezę ropy naftowej, dlatego warto uważnie czytać etykietki na opakowaniach, by upewnić się, że pochodzi z produktów roślinnych. Materiał ten jest następnie formowany w kształt opakowań, zależnie od grubości.
Warto pamiętać też o pojemnikach z odpadów roślinnych. W grę wchodzą tu otręby pszenne, kukurydziane i inne resztki nienadające się do spożycia. Dzięki zastosowaniu naturalnych spoiw rozdrobnione fragmenty roślin są formowane w pożądane kształty na specjalnych formiarkach. Po wyschnięciu można je przechowywać nawet kilka lat, jednak po umieszczeniu w kompostowniku rozkładają się już w miesiąc! To czyni naczynia i opakowania z roślin doskonałą alternatywą dla plastiku.
FAQ
Czy plastik może być ekologiczny?
Współczesna technologia pozwala na syntezę tworzyw sztucznych z odpadów roślinnych. W ten sposób powstaje tworzywo określane jako PLA, zaliczane do grupy 7 tworzyw sztucznych. Jest ono w 100% biodegradowalne.
Gdzie wyrzucać opakowania z plastiku PLA?
Takie opakowania należy umieścić w kompostowniku lub koszu na odpady biologiczne lub zielone.
Czy opakowania papierowe są ekologiczne?
Opakowania papierowe są ekologiczne pod warunkiem, że zawierają jedynie papier, a nie np. syntetyczną wyściółkę. Czysty papier można poddać recyklingowi lub kompostowaniu, jest więc ekologiczny. Ważna jest jednak, by opakowanie było opatrzone logo odpowiedniego certyfikatu, jak np. FSC czy PEFC. Świadczą one o tym, że drewno na potrzeby produkcji tego papieru pozyskano bez szkody dla środowiska i z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju.