Jakie rozwiązania wybierać, aby uczynić dom jak najbardziej ekologicznym?

W dobie drożejących źródeł wytwarzania energii cieplnej wszyscy powinni szukać oszczędności. Podstawą po temu powinien być ekologiczny dom.

O tym, czym powinna cechować się taka budowla dowiesz się z poniższego artykułu. Ponadto przeczytasz w nim:

• Jakie typy ogrzewania domu są ekologiczne.
• Jak zbudować ekologiczny dom.
• Jakie produkty do domu będą ekologiczne i energooszczędne.

W Polsce przez lata społeczeństwo uzależniało się od węgla i innych paliw stałych. Instalacje grzewcze w domach były przystosowane głównie do tego rodzaju zasilania. Tymczasem na zachodzie kotły centralnego ogrzewania na węgiel to coraz rzadszy widok – dla przykładu w Niemczech ponad pół miliona gospodarstw domowych wykorzystuje do ogrzewania pellet, czyli sprasowane pod ciśnieniem drewno.

Ostatnie lata przyniosły jednak pewną rewolucję nad Wisłą. Najpierw stopniowo rosły ceny paliw takich jak olej opałowy czy gaz ziemny. Jeszcze niedawno ten drugi był promowany jako rozwiązanie ekonomiczne, jednak obecna sytuacja geopolityczna sprawiła, że osoby od niego uzależnione przeżywają trudne chwile. Jednocześnie drastycznie w górę poszła cena węgla. Wydaje się to paradoksalne biorąc pod uwagę liczbę kopalń i ukryte pod pokrywą ziemi pokłady tego surowca, jednak rzeczywistość trudno oszukać. Warto tu zauważyć, że powyższe źródła energii nie należą do ekologicznych, były za to dość ekonomiczne. Czy kryzys w końcu skłoni nas do przychylniejszego spojrzenia na alternatywne źródła ogrzewania?

Jakie ogrzewanie wybrać, żeby uczynić dom jak najbardziej ekologicznym?

Remontując dom warto pokusić się o gruntowne unowocześnienie jego ogrzewania. Wśród ekologicznych alternatyw dla popularnych rozwiązań można wyróżnić:

• pompy ciepła,
• kotły na pellet,
• ogrzewanie sieciowe.

Te pierwsze można podzielić na napowietrzne i ziemne. Ogólnie można wyjaśnić, że pompa ciepła działa na jak klimatyzacja, tylko w drugą stronę – odzyskuje ciepło z procesu sprężania i rozprężania gazów i oddaje je do instalacji w domu, podgrzewając wodę. W obecnych czasach to jedno z lepszych rozwiązań, zwłaszcza rozważając finansowanie. Na montaż pompy ciepła i zasilającej ją instalacji fotowoltaicznej można uzyskać dofinansowanie z rządowego programu „Czyste powietrze”. Dzięki temu modernizując źródło ogrzewania w domu można zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych! Warto wspomnieć, że pompa ciepła to rozwiązanie automatyczne – nie wymaga uruchamiania kotła i podkładania do paleniska. Wystarczy ustawić temperaturę grzania i cieszyć się ciepłem i podgrzaną wodą.

Równie bezobsługowe są kotły na pellet. Na nie także można uzyskać dofinansowanie. Pellet to nic innego, jak sprasowane drewno. Dzięki kompresji nie zawiera ono powietrza, więc w tej samej objętości jest bardziej kaloryczne od swojego naturalnego odpowiednika. Niestety ceny pelletu rosną podobnie do cen węgla, więc może się okazać, że za niedługo rozwiązanie to przestanie być konkurencyjne. Ponadto, chociaż sam proces spalania jest w takim kotle zutomatyzowany, to wymaga jednak zasypywania pelletu z worków do pojemnika z podajnikiem ślimakowym.

W pewnym stopniu ekologiczne jest też ogrzewanie sieciowe. Kotłownie są bardziej wydajne w produkcji energii cieplnej, niż małe instalacje w domach, a ponadto muszą spełniać restrykcyjne normy odnośnie emisji pyłów i jakości używanego paliwa.

Z jakich surowców wybudować dom, żeby był jak najbardziej ekologiczny?

W Polsce gros domów jednorodzinnych wciąż powstaje z cegieł i betonu. Przyczyn po temu jest wiele – z jednej strony są to przyzwyczajenia, z drugiej zaś dotychczas trudno było uzyskać kredyt na inwestycję prowadzoną w nowoczesny sposób. To jednak ulega zmianie, dlatego warto przyjrzeć się ekologicznym rozwiązaniom w budownictwie.

Pierwszym z nich jest drewno. Wbrew pozorom w warunkach europejskich to surowiec jak najbardziej ekologiczny. Wynika to z kilku przyczyn: po pierwsze drewno jest surowcem odnawialnym. W miejsce drzew pozyskanych na materiały budowlane sadzone są nowe, dzięki czemu można mówić o ciągłości cyklów przyrodniczych i produkcyjnych. Warto też pamiętać, że drzewa, budując swoje tkanki, wchłaniają CO₂. Gaz ten, w nadmiarze stanowiący jedną z przyczyn ocieplania się klimatu, pozostaje w drewnie do czasu, aż to nie spłonie albo nie zgnije. Budując dom z drewna zatrzymujemy więc dwutlenek węgla na wiele lat.

Po drugie drewno łatwo ponownie wykorzystać. Oczywiście nikt o tym nie myśli, ale w przypadku rozbiórki drewnianego domu z odzyskanego drewna można zrobić jeszcze wiele przedmiotów, a w skrajnych sytuacjach nawet przerobić na płytę do produkcji mebli, ostatecznie – spalić.

Po trzecie: produkcja tarcicy budowlanej pochłania znacznie mniej energii, niż cegieł, betonu i stali. Samo wytworzenie cementu i innych materiałów konstrukcyjnych odpowiada rocznie za 11% światowej emisji CO₂.

Oczywiście dom z drewna to nie tylko góralska chatka z bali. Nowoczesne konstrukcje powstają w zupełnie innych warunkach. Tak naprawdę współcześnie domy drewniane produkowane są w fabrykach i składane niczym kartonowe modele. Ten innowacyjny proces nie tylko oszczędza energie i surowce, ale pozwala zapewnić budowli najwyższe normy energooszczędności. Dom taki można zamówić w standardzie pod klucz. To rozwiązanie niezwykle popularne w krajach skandynawskich, gdzie warunki pogodowe skutecznie testują skuteczność ocieplenia budynku. Wszystko dzięki temu, że w fabryce osobno powstają ściany, strop i dach takiego nowoczesnego domu. Można je więc dobrze docieplić. To zaś pozwala zaoszczędzić na późniejszym montażu izolacji na placu budowy.

Równie ekologicznym rozwiązaniem są też domy budowane z materiałów z odzysku. To nowy trend, który dopiero zyskuje na popularności. Tego rodzaju budynki także powstają w specjalnych zakładach i „w paczkach” trafiają na plac budowy. Wbrew pozorom nie są do domostwa ze śmieci – z odzysku pochodzą w nich np. materiały izolacyjne, wytworzone z surowców wtórnych.

Jak wykończyć dom, żeby był jak najbardziej ekologiczny?

Wykańczając dom warto zadbać o jego energooszczędność. W grę wchodzi tu montaż wysokiej jakości okien z potrójnymi szybami – zatrzymują więcej ciepła w środku, niż klasyczne okna PVC czy z drewniane. Nie można też oszczędzać na ociepleniu ścian i dachu. Zacząć należy od fundamentów i zabezpieczyć je przed wilgocią tuż po ich wylaniu. Służą do tego specjalne środki chemiczne i folie. Nad poziomem gruntu można zaś użyć styropianu.

Ściany należy obłożyć także styropianem lub wełną mineralną. Na materiałach tych nie powinno się oszczędzać – najlepiej ułożyć dwie warstwy izolacji na zakładkę, co pozwoli wyeliminować szczeliny i uchronić budynek przed utratą ciepła jeszcze skuteczniej. Poddasze to także ważny element izolacji domu, niezależnie od tego, czy jest użytkowe, czy służy jedynie za strych. Ostatnio coraz popularniejszym rozwiązaniem w izolacji tej części budynków stają się piany purr. To nowoczesne rozwiązanie, które pokrywa powierzchnię warstwą nakładanej agregatem izolacji. Do wyboru są też droższe piany zamkniętoporowe, niechłonące wilgoci. Obecnie to najlepsze rozwiązanie do ocieplenia stropu.

Jakie inne rozwiązania w domu mogą spowodować, że dom będzie ekologiczny?

Powyższa lista nie zamyka wszystkich, jakie znalazły zastosowanie w ekologicznym budownictwie. Kolejnym, choć nieczęsto wybieranym rozwiązaniem, jest przydomowa oczyszczalnia ścieków. Wykorzystuje się w niej procesy biologiczne – za rozkład powstałych w domowej kanalizacji zanieczyszczeń odpowiadają w niej mikroorganizmy. Jest kilka typów tego rodzaju rozwiązań, w każdym jednak wspólny jest pierwszy etap, czyli beztlenowy, w którym nieczystości zostają poddane procesom rozkładu w specjalnym zbiorniku. Na montaż tego rodzaju instalacji przysługuje dofinansowanie.

Innym nowoczesnym, ekologicznym i energooszczędnym rozwiązaniem jest rekuperacja. Jest to proces odzyskiwania temperatury w ramach wentylacji budynku. Zimą w specjalnym wymienniku wpadające do domu powietrze jest podgrzewane tym wywiewanym, a latem – odwrotnie. Technologia ta nie zastąpi ogrzewania, ale w wyraźny sposób zmniejszy koszty ogrzewania pomieszczeń.

FAQ